ДАЙДЖЕСТ: |
Кагерманов Докка
(поэма)
1. ГУЛАМ
КIентий кхиъча, дай къанбелча,
Хан заманан рогIе хIутту.
Дахаран ойла цара
Шайн хьесапашца луьтту.
Цхьана хенахь тхан дай а
Шайн дедай болчу гулбелла.
Цара, дегнаш хьоьстуш,
марабуьхкуш,
Дедайшка аьлла:
«Аш пурба лахь, тхо гIурадара
Вайна каро кхин латта.
ЭгIашбета, вай дебарна,
Даха-Iен гатлуш а лаьтта.
Тайпанан юьхь йолош,
Тхуна лаьара охьахь даха.
Пурба лахь, аренца мел оьшу дерг
Аш тхуна хьеха…»
Къаноша шайн кIенташка ладоьгIна,
Иллига санна.
Жоп далале ойланехь,
ТаьIна уьш кIеззигчу ханна.
КIентий хьаьжна шайн къаношка,
Уьш Iасанашка таьIна.
Кортош даздина, церан можмаш
Куьйгашна тIе эгна.
Iаьржа хилла цкъоцкъамаш хIинца
Шурула кIайн делла,
Дарзала куйнаш санна,
БIаьргашна тIе охкаделла.
Цхьа хан йогIу дас дегIе,
Шена луъург а дойтуш.
Кхин хан ма йогIу дегIо,
Шена луъург бен ца дойтуш.
«Къоначу» даго бохург ца до
Къанделлачу дегIо.
Зарратал бахьана тоьу
Деган дегIаца барт эгIо.
Къаналла-м вон яц-кхин
Ша левелла, цо кхин ца левахь.
Кегийчарна дала хьекъал диснехь,
Мотт оьзда лебахь.
Кегийрхошка цо ларъяйтахь,
Сий довр доцу нохчалла.
Шен суьпаллехь цо хаздинехь,
Делан дин – бусалбалла.
Важаб дуй хаийтинехь
ЦIена лардар Делан Iалам.
Берашка цо байтахь,
Цу ниIматан боккха тIалам.
Къаночун беркат дехар ду,
ТIаьхьенна масал дитахь.
Барт эгIийначу дийнахь,
МаслаIат дан цо некъ битахь.
Хаахь шений, царний юккъехь
ЧIагIъялийта шен марзо.
Хаахь церан аьрха сонталлаш
Шен кицанна тIе ерзо.
Дика ду вон дерг бен ца гуш,
Къано бIарз а ца веллехь.
МаслаIатехь оьшу кIеда мотт
Оьзда бийцабеллехь.
Къаналла вон яц-кха
Йолчуьнга дола а даделча.
Дола ца далучохь гIо дан
ВоI, ваша юххехь хилча.
Хилча уьш къинхетаме,
Лалуш шайна хуьлу гIело.
Ког баккха Iамош бер санна,
Къано тезета тIе вало.
Набарх бовлуш санна дедай
Iасанаш тIехь айбелла.
Шаьш йина ойла цара тIаккха
КIенташка дIааьлла:
«Тхо даккхийде шух,
Шу кхиъна галлац тхаьш дахарх.
Пурбанца аш, дагадовлуш,
Тхайга хьекъал а дехарх.
Да везалаш совгIат деъча,
Шаьш цуьнга ма хьовссара,
Нана – цо илли аьлча,
Аган чохь шаьш ма тхьовссара.
2. СОБАР
Сих ма лолаш шайх цхьаъ галваьлча,
Аьшнашвина вийца.
Шун собаро тарлуш ма ду и,
Дохковоккхуш хийца.
Нахалахь, юьхь йойъуш, къаьхьа дош
Цуьнга аш ма ала.
Аш цунна масал гайта
Некъ а бита дохковала.
Аш кхетийча хир вац иза
Шун хьехарна догмола.
Марзделлехь а цо дуьтур ду
Къадахана Iаьржа къола.
Дала мукълахь, цо мер дац
Делах воккху къаьхьа малар.
ДагадогIур ду къематде,
Иран намерен продолжить развивать экономическое сотрудничество с РФ
Ю.ОСЕТИЯ. Граница между Грузией и Южной Осетией откроется во время Пасхи
ЧЕЧНЯ. Сотрудники ЧГПУ отмечены почётным званием и Благодарственными письмами
ДАГЕСТАН. Народным Собранием РД в Таврическом дворце подписаны важные соглашения о сотрудничестве
ЧЕЧНЯ. Сразу 4 чеченских чемпиона России по дзюдо среди молодежи
ЧЕЧНЯ. Адам Архиев стал чемпионом России-2024 по вольной борьбе среди юниоров
ЧЕЧНЯ. В Грозном обсудили развитие в СКФО студенческих медиа
ЧЕЧНЯ. Чечню с рабочим визитом посетил замминистра экономического развития РФ
ЧЕЧНЯ. «Единая Россия» проверила исполнение Народной программы
С. ОСЕТИЯ. Северо-Кавказский филиал Пушкинского музея скоро обретет собственные стены
ЧЕЧНЯ. В ЧГПУ откроют студенческий военно-патриотический центр
ЧЕЧНЯ. Мэр Грозного перед открытием проверил Английский замое
ЧЕЧНЯ. Первенство Франции по вольной борьбе под чеченский аккомпанемент